طرح حفاظت و ساماندهی بافت بلافصل بازارچه شتربان

در بخش شمالی بازار تاریخی تبریز و مهران رود مجموعه ای متشکل از عناصری چون بازار، بازارچه، میدان، کاروانسرا، مدرسه، مسجد، حمام و بافت مسکونی قرار دارد. این مجموعه که قدمت تقریبی آن به اواخر قرن نهم ه.ق برمی گردد تا به امروز دچار تغییر و تحولات زیادی شده است. این پژوهش به مطالعه و بررسی بخشی از این مجموعه به منظور ارائه طرح حفاظتی آن می پردازد. بازارچه شتربان که در شمال خود به دروازه شتربان -که مبداء ورودی شهر تبریز از سمت شمالغربی بوده، در طول حیات خود تا به امروز شاهدتحولات کالبدی در بافت اطراف خود بوده است. تغییر بافت کالبدی و اقتصادی این بافت در دوران اخیر از طریق ایجاد فضاهای تجاری نامتناسب با ارزش های تاریخی و فرهنگی محدوده در جنوب و غرب آن ، تغییر روابط فضاها در شرق آن ( میدان صاحب الامر) و نابه سامانی های موجود در شمال آن (میدان کاه فروشان) از مهمترین اتفاقاتی بوده که جملگی منجر به افول کیفیت عملکردی بازارچه نیز شده است. با توجه به اینکه این بخش خود جزوی از عرصه بازار تاریخی تبریز به عنوان میراث جهانی است، تهیه برنامه های حفاظتی، ساماندهی و ارزشگذاری این بخش اجتناب ناپذیر است. این پژوهش پس از مطالعه و شناخت بافت تاریخی این محدوده و معرفی عناصر آن، به بررسی آسیب شناسانه در راستای پاسخ به ضرورت های حفاظتی محدوده و، ساماندهی و ارزشگذاری آن می پردازد. در این راستا تلاش شده است بارویکردی راهبردی در دستیابی به پاسخ ها، پس از تبیین سیاست ها و برنامه های طرح ، خط مشی و اهداف مستخرج از آنها به ارائه و سنجش گزینه های پیشنهادی پرداخته شود. اتکا به ارزش های تاریخی – فرهنگی، رعایت اصول و ضوابط حاکم بر حفاظت، حفظ انسجام و پیوستگی عرصه ثبت جهانی بازار تبریز و توجه به خواسته های بازاریان از مهمترین عواملی هستند که در سیاستگذاری ها و تبیین راهکارها مدنظر قرار گرفته اند.